Sosyal mecralarda görünce olumsuz düşünceye sevk edildiğimiz, moralimizi bozan paylaşımlarla karşılaşabiliyoruz. Bu paylaşımı yapan kullanıcılar için de artık ‘toksik’ tanımını kullanıyoruz.
Toksik kullanıcıların toksik paylaşımlarına neredeyse her paylaşımın altında karşılaşıyoruz. Peki, bu durum zannettiğimiz gibi sosyal medyada toksik kullanıcı sayısının diğer kullanıcılara göre daha yüksek olduğu anlamına mı geliyor?
Önce ‘toksikliğin’ hangi çerçevede değerlendirildiğini bilelim:
Sosyal mecralarda veya gerçek hayatta karşılaştığımız toksiklik, hakaret, tehdit, cinsel saldırı ve nefret söylemlerine varabilen yorumları kapsıyor. Bu yorumları gören pek çok insan da otosansür uygulayarak çevrimiçi platformlara kalıcı olarak veda edebiliyor. Hatta toksiklik, kişilerin kendisine zarar vermelerine bile neden olabiliyor.
Sosyal medya neden “toksik insanlarla dolu”?
Pek çok insan, sosyal medyanın toksik insanların hükmettiği bir yer olduğu kanısına sahip. Fakat aslında durum böyle değil. İşin özü, toksik olan kullanıcıların diğer kullanıcılara göre bu mecralarda çok daha aktif olmasında yatıyor.
Bilimsel bir örnek üzerinden açıklayalım:
Stanford Üniversitesi ve Google’dan dört araştırmacının yer aldığı bir çalışma, toksik kullanıcılara en iyi şekilde ışık tutan örneklerden birisi idi. Sonuçları Eylül 2022’de yayımlanan çalışmada araştırmacılar, on milyonlarca kullanıcıya sahip Reddit’te 18 ay içinde en az 1 paylaşım yapan 1 milyon hesabı takip etti.
Takip edilen kullanıcılar arasında toksik yorum paylaşanların yüzdesi ise fazlasıyla düşüktü. Bir milyon kullanıcının yalnızca %3’ü, yani 30 bini en az bir adet toksik yorum paylaştı. Fakat işin aslı, toplam yorum sayısıyla yapılan karşılaştırmada ortaya çıktı.
Yorumların %33’ü bu toksik kullanıcılara ait idi:
Takibe alınan bir milyon toksik kullanıcının Reddit’te paylaştığı yorumların üçte biri, bu kullanıcıların sadece %3’ünü oluşturan grup tarafından paylaşılmıştı. Yani 30 bin kişi, platformdaki varlığını geriye kalan 970 bin kişiden çok daha fazla hissettirdi.
Peki, “en toksik” sosyal medya platformları hangileri?
Bu sorunun cevabı daha önce SimpleTexting tarafından yapılan bir araştırmayla verilmişti. 18-75 yaş aralığındaki 1018 ABD’li kullanıcıyla anket düzenleyen SimpleTexting, verilen cevaplarla şu listeyi oluşturdu (10 puan üzerinden):
Twitter – 7.82 Reddit – 7.63 Facebook – 7.47 TikTok – 6.83 Instagram – 6.59 Snapchat – 5.72 YouTube – 5.38
